KOŚCIÓŁ   BONIN   -  HISTORIA

Kościół  położony jest na obszarze należącym do miejscowości Bonin, w odległości ok. 1 km od zabudowy osiedla, tuż przy drodze krajowej nr 11. Teren wokół jest lekko pofałdowany, na mapie topograficznej zaznaczony jako Sarcze Góry. Najwyższy pagórek osiąga 59 m.n.p.m. Wzniesienie z kościołem jest wyraźnie niższe. Na mapach przedwojennych wzniesienie to oznaczone było jako : Boniner Kirche Berge (Bonińskie Góry Kościelne).

Obecnie odległość świątyni od miejscowości jest spora, ale we wczesnym średniowieczu, konkretnie w IX wieku, podczas drugiej fali osadnictwa kaszubskiego na Pomorzu, właśnie w tym rejonie została założona osada. Gdzie dokładnie, prawdopodobnie już się nie dowiemy.

HISTORIA KOŚCIOŁA:

Przyjmuje się, że obecna, murowana świątynia pw. św. Izydora Oracza, wzniesiona została z cegły i głazów narzutowych w XV wieku, na miejscu wcześniejszej drewnianej, o której niewiele wiadomo. Z zachowanych dokumentów Biskupstwa  Kamieńskiego wynika, że właściciel Bonina, rycerz  Tessmar, protoplasta rodu Boninów, w 1301 roku sprzedał część wsi Strachomino (10 łanów), z przeznaczeniem na ufundowanie ołtarza dla istniejącego, drewnianego kościółka w swojej posiadłości. W 1385 roku wieś Bonin sprzedał Dubesław von Kleist koszalińskim cysterkom, które tym samym przejęły  opiekę nad świątynią drewnianą, a w następnym stuleciu zmienioną na murowaną. Taki stan rzeczy dotrwał do roku 1534, kiedy to całe państwo zachodniopomorskie Gryfitów, w wyniku sejmu stanów w Trzebiatowie, przeszło oficjalnie na wyznanie ewangelickie, a świątynie od katolików przejęli protestanci. W 1842 roku kościół ze względu na stan techniczny został zamknięty, a następnie prowizorycznie zabezpieczony ze środków prezydenta pruskiej rejencji koszalińskiej von Sendena. W 1907 roku jego syn Otto von  Senden  przystąpił do pełnej restauracji bonińskiej świątyni, ukończonej w listopadzie w 1910 roku.  Po II wojnie światowej od 1945 roku kościół dość długo nie posiadał właściciela. W latach 70 ubiegłego stulecia został  zamieniony na klubo-kawiarnię, gdzie można było wypić kawę, wino i poczytać prasę. Dopiero w 1979 roku, po długich staraniach mieszkańców Bonina, został przekazany Parafii Rzymskokatolickiej pw. św. Wojciecha w Koszalinie. Proboszcz parafii Ks. Marian Błaszczuk wraz z mieszkańcami Bonina przywrócili kościół do kultu religijnego. W dniu 9 września 1979 roku został poświęcony przez Biskupa Koszalińsko-Kołobrzeskiego Ignacego Jeża.  Od 12 stycznia 1997 roku kościół jest świątynią filialną Parafii Rzymskokatolickiej pw. Trójcy Świętej w Kretominie. We wrześniu w 1998 roku został wykonany remont instalacji elektrycznej i przyłącza elektrycznego kościoła i w związku z wymogami bezpieczeństwa skrzynka energetyczna musiała znajdować się na zewnątrz kościoła. Z tego powodu została wykonana kapliczka z figurą Jezusa Chrystusa i z pamiątkowa tablicą upamiętniającą 20 lecie odzyskania kościoła do kultu religijnego, która zamaskowała skrzynkę energetyczną. Kapliczka z tablicą została poświęcona we wrześniu 1999 roku przez Biskupa Ignacego Jeża. W latach 2002 – 2003 został wykonany remont kapitalny wieżyczki kościoła. Od roku 2015 rozpoczęły się prace z wykonaniem tryptyku w prezbiterium kościoła, autorstwa Pana Bogusława Lorka. Obrazy do tryptyku wykonała siostra Sara ze Zgromadzenia Sióstr Jezusa Miłosiernego. W roku 2018 przeprowadzono Fumigację kościoła – czyli zwalczenie szkodników drewna.  

Kościół jest otoczony starodrzewem, głównie jesionami. Teren wokół kościoła kryje dawny cmentarz, w średniowieczu katolicki, a po 1534 roku ewangelicki. Nagrobki nie zachowały się. W latach 70 ubiegłego stulecia, kiedy kościół zamieniono na klubo-kawiarnie, na istniejącym cmentarzu wybudowano parking, który istnieje do dzisiaj. Kościół jest wpisany do rejestru zabytków – nr rejestru 384 ; wpis z dnia: 14.04.1964 roku – i wraz z otoczeniem podlega ochronie prawnej.

ARCHITEKTURA KOŚCIOŁA:

Kościół  jest  jednonawowy, wzniesiony w stylu gotyckim w XV wieku, z cegły i głazów narzutowych, na rzucie prostokąta, orientowany, z wydzielonym od wschodu prezbiterium w formie romańskiej absydy. Mury nawy wspierają szkarpy.

Portal wejściowy zamknięty typowym dla gotyku łukiem ostrym, jednak w wyniku przebudowy świątyni, bezpośrednio nad wejściem powstał dodatkowo łuk romański.

Podobnie wyglądają dwie blendy w szczycie nad wejściem. Typowe dla gotyku detale zachował dwukondygnacyjny szczyt wschodni. Są to otynkowane blendy w górnej części w kształcie oculusów a w dolnej – imitujące biforia Blendy szczytu nad prezbiterium rozdzielają rytmicznie trzy lizeny imitujące szkarpy. Po obu stronach prezbiterium widoczne łuki  zamurowanych niewielkich  okienek. Należy przypuszczać, że świątynia przed przebudową (w roku 1907), kiedy to dodano  elementy  romańskie, nie posiadała prezbiterium. Może świadczyć o tym także nakrycie absydy wykonane bardzo płaskim pół stożkiem, by nie przysłaniać gotyckich zdobień szczytu.

Dwa okna znajdujące się w ścianie południowej kościoła zamyka łuk gotycki, na tej ścianie możemy zauważyć z zewnątrz kościoła zamurowany portal łukowy. Natomiast okna ściany północnej zamyka łuk romański, od wewnątrz w środkowej części tej ściany widać resztki wcześniejszego łuku  barokowego. Na ścianie północnej widać również zamurowane wejście z łukiem romańskim na zewnątrz i bardzo ostrym od środka, a obok ślady po zamurowanym niewielkim okienku.  Prezbiterium od nawy jest oddzielone mało ostrym łukiem tęczowym. Okna kościółka zdobią witraże współczesne. Świątynia posiada dach dwuspadowy ceramiczny, z którego w zachodniej części wyrasta typowa dla architektury barokowej ośmioboczna, drewniana wieża nakryta Chełmem baniastym (cebulastym) z ażurową latarnią zakończoną metalowym krzyżem. Całość jest pokryta dębowym gontem. Obecna wieża w formie neobarokowej powstała podczas ostatniej gruntownej przebudowy (1907 -1910) . Nie wiadomo, czy w tym miejscu była wcześniejsza wieżyczka na sygnaturkę, czy raczej dzwonnica wolnostojąca.

W ramach prac konserwatorskich wykonywanych w kościele w 2018r. przeprowadzona została przez firmę DREVPOL (www.drevpol.eu) fumigacja kościoła w celu zwalczania szkodników drewna.

wybierz

Msze Święte w Kościele parafialnym

• w niedzielę: 9:30; 11:00; 18:00

• w tygodniu: (codziennie) 18:00

Msze Święte w Kościele filialnym w Boninie

• w niedzielę: 8:00; 12:30
• w tygodniu (środa, piątek, sobota) 17:00

Kancelaria parafialna czynna:

• wtorek: 15:00 - 17:00
• sobota: 10:00 - 12:00

W sprawach nagłych i w sprawach pogrzebu można zgłaszać się także poza wyznaczonymi godzinami:

• ks. proboszcz:
  • 94 342-18-32
  • 782-975-028
• ks. wikariusz:
  • 515-255-010

Parafia Rzymskokatolicka

p.w. Trójcy Świętej w Koszalinie